Haimar Zubeldia: "Espero dut Tourraren irteera txirrindularitzaren festa handia izatea"
Haimar Zubeldia (Usurbil, 1977ko apirilaren 1a) da bere ibilbide profesional luzean Frantziako Tour gehien korritu dituen euskal txirrindularia, 16 hain zuzen ere, eta nazioarteko sailkapenean oso goian egoteko ohorea du, aurretik lau txirrindulari besterik ez baititu: Sylvain Chavanel (18), eta hiru 17rekin (George Hincapie, Jens Voigt eta Stuart O 'Grady). Bat gutxiagorekin daude Usurbilgoa eta Joop Zoetemelk.
Gainera, 16ak ia jarraian joan ziren 2001etik 2017ra: «2010ekoan bakarrik falta izan nintzen, ez bainintzen garaiz iritsi Dauphinen erori ondoren», dio. Bere presentzia guztietatik bakar batean ez zuen Frantziako lasterketa amaitu: 2004an izan zen. Belauneko arazoak nituen aurretik, eta Pirinioetan nahikoa zela esan nuen. Etxera itzultzea erabaki genuen Vuelta prestatzeko.
Gogoan dut joan ginen lehen urtean, 2001ean, esperientziarik gabe joan ginela hara. Chaurreau genuen hura zer zen zekien bakarra. Han pixka bat mugitzen zekien bakarra zen. Gogoratzen naiz lehenengo astean abanikoak izan zirela eta denok atzera gindoazela. Esperientzia ezagatik denetan harrapatzen gintuzten. Ia eroriko bat izan nuen lehen astean, baina gero ikasten zoaz, eta, batez ere, hura izan zen Laisekak garaipena lortu zuen Tourra, eta guretzat egundokoa izan zen; pentsa, dena batera etorri zen, euskal zale guztiak han zeuden, etapoi bat egin zuen Laisekak, oraindik ileak puntan jartzen zaizkit. Gogoratzen dut Robertok irabazi zuenean gu oraindik igotzen hasita geundela eta mendia orroka hasi zela. Guk bagenekien nola zihoan pinganilloaren bitartez, baina hura ikusgarria izan zen guretzat. Alde guztietatik emanak ziguten ordura arte, baina taldeak egun horretan gauzak egin zitezkeela ikusi zuen.
Ondoren, Euskaltel Euskadik 2003ko Tourrean eztanda egin zuen, Iban Mayok Alpe d Huezen irabazi zuelarik, Zubeldiaren bosgarren postua azken sailkapen nagusian eta Mayoren seigarrena, eta bi euskaldunek mendian eguneroko protagonismoa izan zuten, batez ere Lance Armstrong eta Jan Ullrichekin batera. Lance, Ullrich, Iban eta laurok gindoazen. Ia Tourraren amaiera zen, eta erabakitzeko zegoen dena Lance eta Ullrich oso paretsu zeudelako, eta Luz Ardidenen pasadizo hura gertatu zen Armstrong hornidura-poltsarekin lotu zenean eta lurrera joan zenean. Iban eta Ullrich Lanceren zain geratu ziren, eta lasterketa berriro hasi zen. Esan daiteke euren arteko alde bakarra Armstrongek segundo batzuk lortu zituen eguna izan zela.
Egun ahaztezinak, laranjaz tindatuta: Lasterketan sartuta zaudenean, lasterketan zentratuta zaude eta ez zara konturatzen kanpotik nola bizitzen ari den. Etxera itzuli ginenean konturatu ginen horretaz. Gogoan dut lehenengo astean harrera ofizialak egin zizkigutela Aldundian, guretzat eta taldearentzat garrantzitsua izan zen. Hor konturatu ginen gauza handiak egin genitzakeela eta taldea hazi egin zen.
Txirrindulari gipuzkoarrak 2008ko denboraldiaren ostean utzi zuen euskal taldea eta hurrengo urtean, Bruyneel Astanan zela, Frantziako Tourrean taldeko kidea izan zen. Alberto Contadorrekin irabazi zuten eta podiumean hirugarren Lance Armstrong. Maila pertsonalean oso arraroa den Tour bat: Taldez aldatzea erabaki nuen, Euskaltelen nire zikloa amaitzen ari zela ikusten nuelako, eta Bruyneelekin sinatzea erabaki nuen; Contador han zegoen ordurako, baina gero, Lancek berriro korrituko zuela iragarri zuen, urtebete edo bi korritu gabe egon ondoren, eta supertalde bat sortu zen. Gogoan dut Tour hartako zerrendan zeudela Alberto, Lance, Kloden, Leipheimer, Popovitx, Paulinho, Muravyev, Rast eta ni. Ekipazo bat! Taldekako erlojupeko bat zegoen, oso ondo prestatu genuena Montpellierren bertan egun batzuk lehenago, eta irabazi egin genuen. Niretzat ohorea izan zen talde hartan egotea. Gauza asko irabazi genituen, bi podiumak, etapak… ongi dakigun bezala, presio handia izan zen, baina azkenean dena ongi uztartu ahal izan zen. Izaera handiko bi oilar elkartu ziren, baina Bruyneelek ondo kudeatu zuen eta helburua lortu zen: Tourra irabaztea, azaldu du Usurbilgoak.
“La Grande Bouclé” da, askorentzat, urteko lasterketarik garrantzitsuena, eta dena desberdina da: korritu nuen lehen urtetik aurrera lasterketak harrapatuta geratu nintzen. Txirrindulari batek baino gehiagok esan du Tourra korritzen duzunean konturatzen zara hura beste gauza bat dela. Gertatzen den guztiak beste dimentsio batera eramaten zaitu, korrikalari guztiek estra txiki bat jartzen dute han ondo egoteko, badakite egiten den guztiak beste oihartzun bat duela. Urteko lasterketarik garrantzitsuena da eta, batez ere niretzat, nituen ezaugarriengatik oso ondo eta fin nindoalako; erresistentzia lasterketa bat delako eta zerbait banuen, erresistentzia zen.
Haimarrek lehen pertsonan bizi izan zuen marea laranja, euskal publikoa, batzuk eta besteak errepide ertzera animatzen, eta orain horietako bat gehiago da: Euskal zalea, tradizioz eta hurbiltasunez, Pirinioetan, Luz Ardiden, Tourmalet eta antzeko mendate mitikoetara hurbildu izan da, eta nire kirol ibilbidea amaitu ondoren, zale gisa, nire alabekin, familiarekin eta lagunekin, errepidetik ikustera joaten jarraitu dut.
Oso garai bereziak izan ziren, orain berpiztu daitezkeenak: Euskaltelen arrakastarekin jendea Tourrera joatera gehiago animatzen zen, giroa sortu zen. Jende asko etortzen zen, ikaragarria zen. Guretzat batzuetan zaila zen bukaerako mendateetatik hotelera bueltan jaistea, batzuetan gelditu egin behar izaten zenuelako, baina, aldi berean, esker onez geunden, denoi gustatzen zaigulako jendea animatzen edukitzea. Hori ez da inoiz falta izan, nahiz eta urte batzuetan jende asko-asko batu zen. Tourra zaleen masa hori zaintzen jakin zuela uste dut, beti jendea izatea gustatzen zaielako, eta taldearen jarraitzailearentzat, laranjaz jantzita ez nindoanean ere, korridore laranja bat zeharkatzea oso polita zelako.
Haimar Zubeldiak Frantziako Tourra gure etxean izatearen esanahia baloratzen du: Tourraren irteera Euskadin txirrindularitzaren festa handia izatea espero dut. Badakit lan handia egin dela hori lortzeko, eta uste dut lan ona antolatuko dela, Tourra asko hazi baita azken urteotan, eta Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Zornotzarako, tokatzen den egunean, ez da oso erraza izango egoera, batez ere Bilbon hasi aurreko egunetan izango baita. Jendea erruz joango da eta zaleok gozatu eta baloratzen jakin behar dugu. Mundu mailako gertaera bat dugu etxeko atean. Duela urte batzuk Donostiatik irten zen, baina Tourrak hazten jarraitu du eta are zailagoa izango da errepikatzea, baina espero dut horretaz gozatzea eta dena ondo ateratzea. Gainera, diseinatu diren etapekin, azkenaldian ohitzen ari garen txirrindularitza hori ikusiko dugu, bakoitza hasieratik bere indarrak erakusten saiatzen baita, abantailaren bat lortzeko. Etapa gorabeheratsuak dira eta Tourra nork irabaziko duen ikusiko ez bada ere, aldeak egongo dira eta lasterketa polita izango da.
Zubeldia ez da geldirik egon profesionalismoa utzi zuenetik, eta marka handi bati lotuta dago, beti oso lotuta egon baita marka horrekin: Orain Etxeondon egiten dut lan eta gehiago gozatzen dut bizikletaz. Niri bizikletan ibiltzea gustatzen zait eta jarraitzen dut. Txirrindularitza profesionala utzi nuenean, kirolean egin nahi nituen gauzen zerrenda bat neukan, gozatzeko eta gauza desberdinak ezagutzeko asmoz. Horietako bat Titan Desert izan zen, Zarauzko Triatloia ere egin nuen, Cape Epic egin dut Zuberorekin eta, batez ere, bizikletaz gozatzen dut, beti gustatu izan zaidana. Bere palmaresean 16 Tour (Frantzia) dituen txirrindulari batek esanak, non bitan 5. izan den, behin 6. eta beste bitan 8.a; eta 12 Espainiako Itzuli, hiru munduko txapelketa eta bi garaipen handi: 2000ko Euskal Bizikleta eta 2010eko Tour de l 'Ain.